۱۴۰۴ مهر ۱۲, شنبه

میراث ولادیمیر لنین

مصاحبه با طارق علی توسط سوزی وایسمن

 

مقدمه ناصر اصغری

به همه خوانندگان علاقمند به تاریخ و به طور مشخص به تاریخ انقلاب روسیه، خواندن سلسله مقالات اخیری را که به کمک یکی از اپلیکشن های هوش مصنوعی ترجمه کرده ام، توصیه میکنم. این مقالات و مصاحبه ها، که هر کدام توسط یکی از مورخین عرصه خاصی از تاریخ انقلاب روسیه به مناسبت صدمین سالگرد این واقعه عظیم تاریخی نگاشته شده بودند، زوایای تازه و مهمی را به اختصار به بحث می گذارند که به شناخت ما از آن واقعه تاریخی کمک بسیاری می کنند. شنیدن تاریخ از زبان و قلم این مورخین که به آن واقعه تاریخی سمپاتی دارند، کمک می کند که دروغ‌های رسانه های مهندسی افکار را پس بزنیم و تاریخ را کمی واقعی تر بخوانیم.

این مصاحبه سوزی وایسمن با طارق علی که متن کتبی شده یکی از مصاحبه های صوتی وایسمن با طارق علی است را اپلیکشن Gemini زحمتش را کشیده تا در اختیار علاقمندان قرار بگیرد.

ناصر اصغری

***

میراث ولادیمیر لنین

مصاحبه با طارق علی توسط سوزی وایسمن

 

سوزی وایسمن: در کتاب جدیدتان، لنینی را به ما معرفی می‌کنید که معمولا ندیده‌ایم: عشق او به ادبیات و زبان لاتین، شطرنج، و تاثیر مرگ برادرش بر او.

طارق علی: اینها چیزهایی هستند که مردم به دلایل مختلف درباره شان صحبت نمی‌کنند. یکی از دلایل، کاری است که رهبری شوروی پس از مرگ لنین با او کرد. این تصمیمی بود که پولیتبورو برای مومیایی کردن او، نمایش عمومی بدنش، و تبدیل کردنش به یک قدیس بیزانسی گرفت. این یک سنت بسیار رایج در کلیسای ارتدوکس بود. اگرچه برخی از اعضای پولیتبورو با آن موافق نبودند، اما نتوانستند با آن بجنگند، زیرا این کار بسیار فرقه گرایانه به نظر می‌رسید.

نادیا کروپسکایا، همسر لنین، و دو خواهرش، نزد رهبری التماس کردند و گفتند: “او از این کار متنفر بود. او از هر نوع خداانگاری بیزار بود. لطفا او را زیر دیوارهای کرملین، جایی که دیگر رهبران و فعالان دفن شده اند، به خاک بسپارید. این بلا را سرش نیاورید.”

اما آنها این کار را با او کردند و این یک حرکت زیرکانه بود. آنها می‌توانستند از لنین استفاده کنند، به ویژه در سالهای استالین- او را به شکلی که نبود بازسازی کنند، عکسهایی را با او جعل کنند. استالین به طور خاص این کار را کرد. او البته در جلسات پولیتبورو زیاد با لنین ملاقات می‌کرد، اما برای نشان دادن دوستی شان، عکسهای زیادی دستکاری شد. نقاشیهای جعلی کشیده شد تا نشان داده شود بین لنین، اندیشه او، و آنچه در شوروی دهه سی وجود داشت، تداوم کامل وجود دارد.

دو گروه مختلف از مردم این را باور داشتند یا باور دارند. یکی رهبری استالینیستی در روسیه بود و دیگری غرب.

در این زمینه، آنها یک اتحاد نامقدس داشتند. استالینیست‌ها می‌گفتند: “آنچه ما انجام می‌دهیم ادامه کار رفیق لنین است”، و غرب و رهبران و ایدئولوگهایش می‌گفتند: “بله، لنین پایه و اساس چیزی است که اکنون در شوروی جریان دارد.” این دو دستگاه عظیم دولتی و ایدئولوژیک با هم ترکیب شدند تا مردم لنین واقعی را فراموش کنند.

اما در زیر این همه، یک رهبر سیاسی و نظریه پرداز بسیار متفاوت نهفته بود.

 


لنین ناآشنا و بازگشت اندیشه او

سوزی وایسمن: اولین باری که به شوروی رفتم، از دیدن صفهای طولانی برای بازدید از مقبره تعجب کردم. آن زمان فکر کردم که تاریخ باید در مورد لنین قضاوت نهایی را انجام دهد. آیا به اندازه کافی زمان گذشته است تا بتوانیم این لنین ناآشنا را آشکار کنیم؟

طارق علی: البته که در جریان اصلی (فکری) هنوز خصومت زیادی وجود دارد، اما تلخی و خشونت آن از بین رفته است، چون شوروی دیگر وجود ندارد. صادقانه بگویم، من بسیار خوشحال و در عین حال شگفت زده بودم که نیویورک تایمز از من خواست مقاله ای درباره لنین بنویسم. من به طور موثر از دیدگاههایم که در کتاب آمده بود دفاع کردم و مقاله بدون هیچ حرف و حدیثی منتشر شد.

امیدوارم این نشانه ای باشد که توجه جدی به اندیشه و برخی از نوشته‌های کلیدی او معطوف خواهد شد: تزهای آوریل”، که در آن به طرز چشمگیری دیدگاه خود را در مورد آنچه لازم است تغییر می‌دهد؛ و دولت و انقلاب”، که در آن می‌گوید: آنچه ما نیاز داریم، نسخه ای از کمون پاریس است.”

یکی از نکات کلیدی در کمون پاریس، انتخابات از پایین در هر سطح بود، تا حدی که گوستاو کوربه، نقاش بزرگ فرانسوی، هنرمندان را در هر محله پاریس سازماندهی کرد، آنها نمایندگانی را انتخاب کردند که مسئول تصمیم گیری در مورد ظاهر پاریس بودند. این یک فرآیند کاملا دموکراتیک بود. این مدلی بود که لنین می‌خواست.

برخی از مردم پس از مرگ او گفتند: “جنگ داخلی وحشتناک بود، اما حتی در طول جنگ داخلی، ما آزادیهای خاصی داشتیم که یادآور کمون پاریس بود. یک حس برابری وجود داشت. هر کسی می‌توانست در صفوف ارتش و حزب آنچه می‌خواهد بگوید. می‌توانستیم با کمیسارها بحث کنیم، و غیره.”

آن تجربه کامل با دیکتاتوری استالین از بین رفت و این عقیده را ایجاد کرد که همه چیز از لنین سرچشمه گرفته است. بحث قدیمی و قدیمی: آیا بین لنین و آنچه بعدا آمد، تداوم کامل وجود داشت یا اصلا وجود نداشت؟ نمی‌توان هیچکدام را گفت. من فکر می‌کنم عناصر تداومی وجود داشت. نمی‌توانیم آن را انکار کنیم، اما معمولا درباره تصمیمهایی که در شرایط اضطراری گرفته شد.

تاثیرگذارترین چیز این بود که نوشته‌های آخر او را مرور کردم، زمانی که او در اوج خشم است. او به دلیل سکته ناتوان شده است. ناگهان از دور نگاه می‌کند، زیرا پزشکان دیگر به او اجازه نمی‌دهند در جلسات دولتی یا حزبی شرکت کند. به آنچه انجام داده اند نگاه می‌کند و می‌گوید: اوه خدای من، این خوب پیش نمی‌رود.”

بحث بزرگ او در دولت و انقلاب این است که یک جمهوری سوسیالیستی باید تمام بقایای تزاریسم، بوروکراسی آن، و شوونیسم بزرگ روسی را نابود کند. او می‌گوید: “گاهی اوقات به نظر می‌رسد که اگرچه ما در انقلاب پیروز شدیم، اما بوروکراسی تزاری قدیم هنوز در قدرت است و بوروکراتها و رهبران بلشویک را با آنچه قبلا بود، آلوده می‌کند.”

این او را شوکه می‌کند، بنابراین او مجموعه ای از اسناد تند را آماده می‌کند تا سعی کند این وضعیت را تغییر دهد، ساختار پولیتبورو را تغییر دهد، به کمیسیون کنترل قدرت بیشتری بدهد، بگوید که استالین باید از سمت دبیرکلی حزب برکنار شود، و بگوید چه چیزی اشتباه پیش رفته و چرا.

این همان چیزی است که بسیاری از ما سالهاست می‌گوییم. سوسیالیسم، با توجه به جایی که در آن رخ داد، همیشه یک تقریب است. نمی‌توانید بگویید: “این سوسیالیسم است.” شما در حال تلاش به سمت آن هستید. لنین این را خیلی سریع می‌نویسد.

 

لنین، آنارشیست‌ها، و کمون پاریس

سوزی وایسمن: در کتابتان، توصیف می‌کنید که پرنس کروپوتکین، آنارشیست قدیمی، وقتی لنین به شوروی بازگشت، با او ملاقات کرد. آنارشیست‌ها در آستانه ممنوعیت بودند، اما او در می ۱۹۱۹ به مسکو آمد و با او ملاقات کرد و از بوروکراسی شکایت کرد. لنین پاسخ داد: ما همیشه در همه جا مخالف تشکیلات رسمی هستیم.”

طارق علی: او بسیار دوستدار کروپوتکین بود و از برخی از شبه نظامیان و فعالان آنارشیست خوشش می‌آمد. چطور ممکن بود نباشد؟ آنها تمام قرن نوزدهم بر سیاست روسیه تسلط داشتند.

مارکسیسم نبود که غالب بود. آنارشیسم بود. این ایدئولوژی بود که جوانان دوست داشتند. اینها ایده‌های کروپوتکین و باکونین بودند که آنها پذیرفتند و آنها را به شکلی از آنارکو-تروریسم سوق داد، زیرا می‌گفتند: “هیچ کاری برای انجام دادن برای ما باقی نمانده است.”

در برخی از مکاتبات کارل مارکس با روسهایی مانند چرنیشفسکی، و البته در صحبت‌هایش با باکونین، می‌گوید: “من البته کاملا مخالف تروریسم به طور کلی هستم، زیرا مانعی برای ساختن جنبشها و احزاب توده‌ای، و جلب اکثریت طبقه کارگر است. اما در مورد روسیه،” مارکس می‌گوید، “یک استدلال وجود دارد، زیرا همه چیز مسدود شده است. وقتی جوانان می‌گویند «تنها راه باز کردن این انسداد، منفجر کردن ستمگران است»، من آن را درک می‌کنم. نمی‌توان یک استراتژی حول آن ساخت، اما درک می‌کنم.”

تعداد زیادی از زنانی که در آن زمان فعال شدند، زنان طبقه متوسط، بسیار تحصیل کرده، یا در مورد سوفیا پرووسکایا- که یکی از تزارها را منفجر کرد- در واقع دختر فرماندار کل پترزبورگ بود. این بوروکرات‌های ارشد در واقع می‌دانستند تزار کجا می‌رود، کی می‌رود، کجا قدم می‌زند، بنابراین او همه چیز را سازماندهی کرد. او سازمان دهنده اصلی بود و البته به خاطر آن به دار آویخته شد- اولین زنی که توسط استبداد تزاری به دار آویخته شد.

لنین این را می‌دانست. در این فضا رشد کرده بود. برادرش به اشتباه با یک گروه کوچک آنارشیستی درگیر شده بود، در زمانی که خود آنارشیسم در حال فروپاشی بود. او فقط اعلامیه‌ها را نوشته بود، و دادستان در دادگاه به او گفت: “الکساندر اولیانوف، ما می‌دانیم چه کرده ای.” برادر لنین گفت: “بله، شما می‌دانید که من اعلامیه‌ها را نوشته‌ام، اما من مسئولیت کامل کل اقدام را می‌پذیرم.” در آنجا یک نجابت وجود داشت. او نیازی به این کار نداشت، و اگر این کار را نمی‌کرد، احتمالا فقط به حبس محکوم می‌شد.

لنین، که در این محیط رشد کرده بود، همه اینها را می‌دانست و یکی از اولین کارهایی که کرد این بود که به دیدن بسیاری از این آنارشیست‌ها و شبه نظامیان قدیمی آنارشیست رفت. کروپسکایا در کتاب خاطرات لنین با شیرین کاری می‌نویسد: “ما از هیچ شهری عبور نکردیم که ولادیمیر ایلیچ نگفته باشد بسیار خوب، من اکنون باید بروم و الف، ب، پ، ت، ث را ببینم، چون هنوز زنده اند.” اینها همیشه شبه نظامیان قدیمی آنارشیست بودند، بنابراین این عادت با او باقی ماند.

سوزی وایسمن: تاکتیکهای اولیه که لنین بعدها با آنها مخالفت کرد- تاکتیک استفاده از ترور- گفتگویی جهانی را برانگیخت. یوجین دبس و بیگ بیل هیوود در همین ایالات متحده در این باره اظهار نظر کردند و گفتند که اقدام مستقیم خوب است، اما باید توسط جنبش کارگری انجام شود.

طارق علی: درست است.

سوزی وایسمن: این موضعی بود که البته لنین بعدها نیز اتخاذ کرد. چرا کمون پاریس برای او اینقدر اهمیت داشت؟

طارق علی: کمون پاریس اساسا در نتیجه شکست طبقه حاکم فرانسه در برابر پروس‌ها و آلمانی‌ها به وجود آمد، مانند بسیاری از انقلابهای دیگر در تاریخ. ناپلئون سوم در تحریک درگیری با آلمانی‌ها مرتکب اشتباه بزرگی شد و بیسمارک و گروهش منتظر بودند. پس از این شکست که بر ارتش فرانسه وارد شد، آنها به ورسای فرار کردند.

پاریسی‌ها، به ویژه کارگران، صنعتگران و روشنفکران، گفتند: “ما این تسلیم را نمی‌پذیریم و بگذارید پاریس را آزاد کنیم، آن را نگه داریم و با پروس‌ها بجنگیم. ما نمی‌خواهیم نه توسط ناپلئون و نه توسط پروس‌ها اشغال شویم.” در اینجا شما پژواک موضع لنین در طول جنگ جهانی اول را می‌بینید: ما از هیچ یک از طرفین حمایت نخواهیم کرد. ما اولین جرقه‌های آن را در کمون پاریس دیدیم و آنها قدرت را به دست گرفتند. آنها ارتشهای مرتجع گرد آمده در ورسای را شکست دادند و اولین فوران بزرگ چیزی را داشتید که فقط می‌توانیم آن را دموکراسی کارگری و مردمی بنامیم.

همه شرکت کنندگان کمون کارگر نبودند. شهروندان زیادی درگیر بودند که صنعتگران کوچک در کارگاههای کوچک، هنرمندان، نویسندگان بودند. به عنوان مثال، رامبو شعری نوشت که در آن عبور از کمون پاریس را توصیف می‌کند، که به طرز باورنکردنی تکان دهنده است.

سپس کمون پاریس با گفتن اینکه: ما نمایندگان خودمان را از پایین انتخاب خواهیم کرد”، همه را به وجد آورد، زیرا دموکراسی در آن زمان در هیچ کجا وجود نداشت. آلمان شاید پیشرفته‌ترین بود، اما در اینجا نیز، یک قانون اضطراری قدرتمند برای دور نگه داشتن سوسیال دموکراتها به اجرا درآمده بود. این دموکراسی از پایین همه را هیجان زده کرد، و این نمایندگان به مجمع محلی و مجمع سراسری پاریس رفتند و صدای خود را به گوش رساندند.

اجماع وین در سال ۱۸۱۵ تفاوت چندانی با اجماع واشنگتن در دهه ۱۹۹۰ نداشت، که در آن گفتند: “ما باید مطمئن شویم که هر جا انقلاب برخیزد، هر جا نیروهای مخالف توسعه یابند، فورا درهم کوبیده شوند. ما نمی‌توانیم این خطرات را بپذیریم.”

سپس ۱۸۴۸ با انقلابها و خواسته‌های تعیین سرنوشت ملی در سراسر اروپا فوران کرد و سپس فوران کمون پاریس را داشتید. این به قلب و ذهن انقلابیون در سراسر جهان بسیار نزدیک بود. پیام تا فیلیپین نیز رفت: “ببینید در پاریس چه می‌گذرد. ببینید چه می‌گویند یا چه می‌کنند.”

از سال ۱۸۷۱ به بعد، شما شروع به دیدن توسعه جریانی کردید که پیشا-مارکسیستی بود. مارکس به طور کامل از کمون حمایت کرد، اما احساس کرد که به دلیل بی‌تجربگی تعداد زیادی اشتباه تاکتیکی مرتکب شده اند که می‌توانست متوقف شود. کسانی که سعی می‌کنند بین لنین و مارکس تفاوت قائل شوند، خواهند دید که در واقع آنچه مارکس درباره کمون پاریس گفت، بسیار شبیه چیزی بود که لنین قرار بود بعدا بگوید.

نکته دیگر در مورد لنین و دولتی که در سال ۱۹۱۷ ایجاد شد این است که تمام اتحاد غربی- قدرتهای انتانت، ایالات متحده- متشکل از افرادی بود که سالها اطلاعات آمریکا را اداره می‌کردند. جان فاستر دالس و آلن دالس در بیست و چند سالگی خود در آن جلسه ای حضور داشتند که تصمیم می‌گرفتند چگونه انقلاب روسیه را شکست دهند. بریتانیا درگیر بود. دیگر قدرتهای اروپایی درگیر بودند. بیست و دو ارتش با حمایت قدرتهای بزرگ ائتلاف غربی سعی در شکست روسها داشتند. این تاثیر بسیار عمیقی بر آن انقلاب گذاشت.

شما به درک سیاست نیاز دارید. لنین، نسل او، و مارکس: اینها افراد سیاسی بودند. آنها فهمیدند که بدون سیاست، هیچ چیز نمی‌تواند پیش برود. لنین در این معنا یک نابغه بود، همانطور که حتی دشمنانش اعتراف کردند. کاملا روشن فکر بود، شکستها را به عنوان پیروزی نقاشی نمی‌کرد، بلکه می‌گفت اگر الف، ب، و پ را انجام دهیم، پیروزی‌ها ممکن است.

 

انقلاب فوریه و بازگشت لنین

سوزی وایسمن: انقلاب فوریه خودجوش بود و کارگران به خیابانها ریختند. آنها تزار را سرنگون کردند، اما به دلیل تعلل، شوراها قدرت خود را اعلام نکردند، و در عوض یک دولت موقت ضعیف به قدرت رسید. این زمان بسیار آزادی بود، اما از طرف دیگر، انقلاب هنوز تمام نشده بود. وقتی لنین از تبعید بازگشت و در ایستگاه فنلاند پیاده شد، چه اتفاقی افتاد؟

طارق علی: وقتی لنین به آنجا رسید، شوراها تازه در حال تشکیل بودند. برخی وجود داشتند. نه در سراسر کشور، بلکه در تمام مراکز اصلی، این مدل وجود داشت. پارلمانی وجود نداشت. دوما اصلا مورد احترام نبود، و به دلیل تجربه ۱۹۰۵- که لنین آن را تمرین لباس انقلاب نامید- زمانی که شوراها برای اولین بار به طور خودجوش پدیدار شدند و هیچ یک از احزاب در آنها قوی نبودند. آنها واقعا خودجوش و رهایی بخش بودند. بسیاری از مردم متوجه شدند که این باید مدل دموکراسی- دموکراسی شورایی باشد، که معنای بسیار متفاوتی با آنچه بعدها به آن نسبت داده شد، داشت.

وقتی لنین وارد می‌شود، هیئتی رسمی از طرف شورا، به رهبری احزاب لیبرال و میانه رو، از او استقبال می‌کنند، و به طور موثر چخیدزه، یک منشویک دست راستی، می‌گوید: “ما بازگشت شما را تبریک می‌گوییم، رفیق لنین، از طرف شورای پتروگراد، اما از شما می‌خواهیم که درک کنید که این یک انقلاب بسیار گسترده است و شما باید با همه متحد شوید تا جنبش را به جلو ببرید.” لنین با بی‌تفاوتی با او دست می‌دهد، و سپس جلو می‌رود تا با نمایندگان کارگران و سربازان منتظر صحبت کند. او می‌گوید: “ما باید یک انقلاب انجام دهیم، و این انقلاب باید یک انقلاب سوسیالیستی باشد. ما باید به جنگ پایان دهیم، و فرصت پیگیری زمین، صلح، و نان را داریم.”

این یکی از شعارهای قدیمی و مختصر لنین است. زیر هر کلمه، زمین، صلح، و نان، یک ستون آهنین وجود دارد که همان سیاست تاکتیکی و استراتژیک بلشویک است. این همان چیزی است که این ستونها در بر می‌گیرند و اینها شعارهای بسیار مردمی هستند.

مقامات ناله می‌کنند. آنها فکر می‌کنند: “خداوندا، هیچ چیز تغییر نمی‌کند. این مرد هنوز همان است. او تغییر نکرده است”، زیرا برخی از بلشویک‌ها به آنها فهمانده بودند که اکنون همه با هم هستیم و اتفاق خاصی نخواهد افتاد. لنین فهمید که اگر این لحظه از دست برود، انقلابی رخ نخواهد داد، زیرا این دلقکهایی که در قدرت بودند، از خارج کردن روسیه از جنگ، که یک خواسته بسیار مردمی بود، امتناع کردند. آنها نمی‌توانستند یا قدرت نداشتند که وضعیت اجتماعی را تغییر دهند.

سوزی وایسمن: اینجا است که ویکتور سرژ می‌گوید لنین در زمان انقلاب یک انقلابی بود، و این یک رهبر را تعریف می‌کند. او لحظه را می‌دانست، می‌توانست ببیند چه در خود دارد، و آن را درک کند و با آن پیش برود.

طارق علی: دقیقا. لنین تزهای آوریل را پیش نویس کرد. نباید اینها را بیش از حد رمزآلود کرد. او دوست داشت در قالب تز بنویسد. آنها فشرده بودند. آنها بسیار واضح بودند. هیچ کلمه اضافی در آنها نبود، فقط مشخص می‌کردند و اشاره می‌کردند که چه کاری باید انجام شود.

لنین گفت که پرولتاریا باید قدرت را به دست گیرد.

ارتدوکس می‌گوید که تنها چیزی که در این لحظه مجاز به داشتن آن هستیم یک انقلاب دموکراتیک بورژوایی است. این بدان معناست که ما خودمان نباید در آن شرکت کنیم زیرا مخالف بورژوازی هستیم. بگذارید آنها انقلاب را انجام دهند، و ما منتظر می‌مانیم، و هنگامی که آنها آن را به انجام رساندند و توسعه دادند، آنگاه ما بیرون می‌آییم و یک انقلاب سوسیالیستی متفاوت انجام می‌دهیم. لنین گفت: این مزخرف کامل و تمام عیار است.”

با گذشت هفته‌ها، دو چیز آشکار می‌شود. دیدگاههای لنین در کارخانه‌ها بسیار مردمی هستند، نه فقط در کارخانه‌های پوتینلوف، بلکه در تعداد زیادی از کارخانه‌های فرعی دیگر که پتروگراد را احاطه کرده اند. آنها در میان زنان، زنان طبقه کارگر و زنان خانه دار بسیار مردمی هستند. او با اطمینان از اینکه مردم در حزب خودش این را درک می‌کنند، ابتدا بدنه اصلی بلشویک‌ها را قانع می‌کند.

طبقه کارگر جلوتر از حزب است، سپس بدنه اصلی جلوتر از رهبری حزب است، و سپس لنین بالاخره می‌ایستد و به رهبران حزب می‌گوید: “بسیار خوب، چه کار خواهیم کرد؟” تا این زمان، بیشتر آنها موافقت کرده اند که تزهای آوریل باید پذیرفته شود، اگرچه وقتی لنین برای اولین بار آمد، آنها گفتند: “لنین دیوانه شده است. چه خبر است؟”

نکته مهم این است که پذیرش تزهای آوریل راه را برای تروتسکی و گروه کوچکش از روشنفکران فوق العاده با استعداد باز می‌کند، که خودشان سالها در این خطوط استدلال می‌کردند، تا اکنون بیایند و به حزب بلشویک بپیوندند- بدین ترتیب فرهنگ فکری بلشویک‌ها را تقویت می‌کنند، که در بالاترین سطح خود نبود.

 

از آوریل تا اکتبر و میراث انقلاب

سوزی وایسمن: بیایید از آوریل تا اکتبر و هیجان انقلاب صحبت کنیم.

طارق علی: فراز و نشیب‌هایی وجود دارد. در یک مقطع در ژوییه ۱۹۱۷، کارگران- یا رادیکال‌ترین بخش کارگران، که توسط هیچ حزبی سازماندهی نشده بودند اما تعداد زیادی از آنها هوادار بلشویک‌ها بودند- تصمیم می‌گیرند که: “دیگر کافی است، و ما باید اکنون قدرت را به دست گیریم.” لنین، که اکنون وضعیت را بسیار خوب می‌داند، متقاعد شده است که این زودرس است، زیرا آنها هنوز در شوراهای کلیدی اکثریت ندارند، و سعی می‌کند آن را متوقف کند. اما وقتی کارگران بیرون می‌آیند، بلشویک‌ها با آنها بیرون می‌روند. بحثی از در خانه ماندن، بحثی از انفعال نیست و این سرکوب می‌شود.

سپس یک واکنش ضدانقلابی دارید. تروتسکی دستگیر می‌شود. دیگر رهبران بلشویک بازداشت می‌شوند. لنین توسط حزب خودش مجبور به رفتن به تبعید می‌شود، بنابراین در لباس یک راه‌آهن چی و با کلاه گیس (که اتفاقا در آن بسیار جالب به نظر می‌رسد). او از مرز عبور می‌کند و از آنجا به کوبیدن رهبری ادامه می‌دهد و می‌گوید: “این یک عقب نشینی موقتی است. هیچ چیز اساسی تغییر نکرده است.” تا سپتامبر، در حالی که جبهه کاملا در حال از هم پاشیدن است، شورشها، فرارهای در مقیاس بزرگ رخ می‌دهند، و دهقانان یونیفرم پوش به خانه باز می‌گردند- و در برابر تحریکات بلشویکی بسیار آسیب پذیر هستند. این سیاست تحریک بلشویکی است که آنها را متقاعد می‌کند. برای کورنیلوف و ژنرال‌های دست راستی بسیار دشوار می‌شود که به سربازان خود برای انجام کشتارها اعتماد کنند. وقتی نیروهای کورنیلوف به سمت پتروگراد حرکت می‌کنند تا سعی کنند همه را از بین ببرند و قدرت را به سبک پینوشه به دست بگیرند، مبلغین بلشویک بیرون می‌روند و می‌گویند: “ببینید، می‌دانید چرا شما را به پتروگراد می‌آورند؟ شما را می‌آورند تا همکارانتان را، دیگر سربازان را در هم بکوبید.” ارتش شروع به تخلیه شدن می‌کند.

تا این زمان، لنین به مسکو بازگشته است، جلسات مخفی رهبری برگزار می‌شود و آنها تصمیم می‌گیرند: “این روز، هفتم نوامبر، زمانی است که ما در واقع قدرت را به دست خواهیم گرفت.”

مردم می‌گویند این یک توطئه بود، اما این آشکارترین انقلاب اعلام شده در تاریخ جهان بود. هیچ رازی در کار نبود. هنگامی که لنین حتی در اقلیت بود، کسی در شورای پتروگراد به او گفت: “مردم از به دست گرفتن قدرت صحبت می‌کنند. آیا حزبی در این مجمع هست که آماده باشد اکنون قدرت را به دست گیرد؟” این مرد کوتاه، کچل، دستش را بالا می‌برد، شناخته می‌شود، بلند می‌شود و می‌گوید: بلشویک‌ها آماده اند اکنون قدرت را به دست گیرند.” خنده و شادی و شوخی در می‌گیرد.

تا پایان سپتامبر، اتفاق کلیدی ای می‌افتد. بلشویک‌ها در شوراهای کارگران و سربازان مسکو و پتروگراد اکثریت پیدا می‌کنند. وقتی لنین می‌فهمد که این اتفاق افتاده و وضعیت تغییر کرده است، سپس تصمیم می‌گیرد: “بسیار خوب، زمان درست است”، و آنها برای به دست گرفتن قدرت برنامه ریزی می‌کنند، که بدون هیچ خشونتی رخ می‌دهد.

یک نکته فرعی در اینجا. اِن. اِن. سوخانوف، مورخ بزرگ منشویک، که یکی از بهترین تاریخهای انقلاب را نوشته است- تا حدی منتقد لنین است اما یک تاریخ فوق العاده- می‌گوید که او به همسرش زنگ زد تا بگوید کمی دیر خواهد کرد، و همسرش گفت: “ترجیح می‌دهم امشب به خانه نیایی. افراد زیادی در حال ماندن هستند. امشب در دفتر بمان.” روز بعد، سوخانوف متوجه می‌شود که دلیل بیرون انداختن او این بوده که کمیته مرکزی بلشویک در خانه او جلسه داشته تا تصمیم به آغاز قیام بگیرد.

سوزی وایسمن: تروتسکی زمانی گفت که انقلاب‌ها فقط الهام دیوانه وار تاریخ نیستند، بلکه یک انقلاب مبارزه برای ارتش است و طرفی که ارتش را به دست آورد، پیروز می‌شود. کل پادگان‌ها از بلشویک‌ها حمایت می‌کردند، اما انقلاب نسبتا صلح آمیز بود.

طارق علی: کاملا. تلفات بسیار کمی وجود داشت. فیلم اکتبر آیزنشتاین در این باره اغراق کرده است. او احساس کرد که باید فیلمی از آن بسازد، اما این یک ماجرای نسبتا آرام بود. شادی زیادی در خیابانها وجود داشت.

سوزی وایسمن: میراث انقلاب چیست؟

طارق علی: سوسیالیسم به علاوه دموکراسی. این یک انقلاب سوسیالیستی بود که پیش از موعد خود انجام شد، و در اروپا از طریق قتل عام رهبران کارگری آلمان، رزا لوکزامبورگ، کارل لیبکنشت و غیره، منزوی شد. همه بلشویک‌ها موافق بودند که اگر منزوی شوند، مشکلاتی پیش خواهد آمد. البته، مشکلاتی پیش آمد- هم در داخل و هم با قدرتهای خارجی، و ظهور فاشیسم در آلمان.

اگر انقلاب در دهه ۱۹۲۰ در آلمان رخ می‌داد، تمام تاریخ اروپا متفاوت می‌شد.

·       طارق علی سردبیر نشریه New Left Review  است و نویسنده کتابهای متعددی است.

·      سوزی وایسمن نویسنده‌ی کتاب ویکتور سرژ: یک زندگینامهٔ سیاسی است. سوزی وایسمن همچنین عضو هیات تحریریه نشریه Against the Current هم هست و یک برنامه رادیویی را هم اداره می کند.

 


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر