معنای واقعی تورم

امروز با دوستی درباره "روز شکرگزاری" (Thanksgiving) صحبت می کردیم. در برنامه تلویزیونی صحبت بر سر این بود که امسال در کانادا و آمریکا هزینه سفره شام "روز شکرگزاری" بین ۲۰ تا ۳۰ درصد نسبت به سالهای گذشته افزایش یافته است. از دو سه متخصص مسائل اقتصادی دعوت کرده بودند که این موضوع را برای بینندگان توضیح بدهند. صحبتشان بر سر تورم بالای امسال بود.

در بین ترمینولوژی های اقتصادی، "تورم" بیشتر از بقیه شان مسخره و مزخرف است. ناخودآگاه گفتم: مزخرف گوئی! دوستم تعجب کرد و شروع کرد ریشه تورم اخیر را برایم توضیح دادن. که دولت کانادا برای اینکه مردم را از گزند ویروس کووید در خانه نگه دارد پول بی پشتوانه چاپ کرد و اکنون با پول زیاد بی پشتوانه ای که در بازار هست، قدرت خرید پول کاهش یافته است. این توضیحی است که تقریبا همه پذیرفته اند.

جواب کوتاهی که بهش دادم که به فکر فرو برود این بود که بالاخره همه اجناسی که سالهای پیش در بازار با پول کمتر، یعنی با کار کردن کمتر، می شد تهیه کرد، هنوز در بازار یافت می شوند، اما با پول بیشتر! نه با کمبود نان طرفیم، نه با نبود سوخت، نه با نبود ماشین، نه با نبود اکس و نه با نبود ایگرگ. ظاهرا جنگ روسیه در اوکرائین و واکنش دولتهای اروپائی، از سرازیر شدن سوخت و غلات روسیه به کشورهای اروپائی جلوگیری کرده است. اما نه کسی در اروپا از گرسنگی و نبود گندم در رنج و عذاب و دست و پنجه نرم کردن با مرگ است و نه کسی از سرما در حال مرگ و نه وسیله نقلیه ای از حرکت باز ایستاده است. پس تورم بطور واقعی یعنی چه؟

جواب بطور واقعی این است که در شرایط اعلام "تورم" مردم باید ساعات بیشتری را مشغول کار باشند که با چندین برابر کار کردن بتوانند زندگی ای را که قبلا مثلا در ۸ ساعت می گذراندند، امروزه با ۱۲ ساعت و بعضا بیشتر سر کنند. کار بیشتر (بجای کار کمتر دوران گذشته)، حتی اگر اسما فقط بتواند زندگی معمولی کسی را بگذراند، اما سود و نهایتا ارزش اضافه بیشتری را تولید می کند و این سود به جیب سرمایه داران می رود. اگر مثلا در دوره "تورم" وسایل زندگی کمتری موجود باشند، یعنی قفسه های مغازه ها خالی و یا جنس کمتری نسبت گذشته داشته باشند، توضیح می تواند این باشد که اکنون باید پول بیشتری در رقابت با کس دیگری که همان اجناس را می خواهد بخرد، بپردازی و این مستلزمش کار بیشتر است. اما زمانی که قفسه ها همچنان پر از اجناس هستند و از خریدار این اجناس پول و کار بیشتری می طلبد، جواب فقط می تواند این باشد که ترمینولوژی "تورم" و سفسطه بازی در توضیح این ترمینولوژی فقط برای زدن جیب کارکنان جامعه باشد. "تورم" یک کلاهبرداری آشکار برای استثمار بیشتر است.

اقتصاددان توجیه کننده سیستم سرمایه داری نتوانسته اند هیچگونه جواب قانع کننده ای به این ناامنی اقتصادی و این همه بی عدالتی بدهند.

۲۵ نوامبر ۲۰۲۲